روف گاردن
mohamad ghojavand
/ دسته ها: مقالات معماری

روف گاردن

روف گاردن چگونه کار کنیم

روف گاردن   roof garden

روف گاردن یا بام سبز امروزه در ساختمانها و ادارات و مجتمع تجاری از عناصر جذاب و پر طرفدار میباشد .

اما بام سبز جدا از زیبایی باید کاربردی باشد و هم طراحی و هم کارشناس کشاورزی باید نسبت به گونه گیاهی مورد کاشت اعمال نظر کند در هر اقلیمی گونه های متفاوتی شرایط کاشت دارند و از نکات مهم دیگر محل تامین گیاهان میباشد که بیشتر مجریان رعایت نمیکنند و بعد از مدتی شاهد خشک شدن و از بین رفتن گیاهان گران قیمت و زینتی هستیم و همچنین نوع روف گاردن در هزینه ها موثر میباشد . شرکت آوان شامل بخش مجزای طراحی و کشاورزی میباشد که میتواند در کنار شما بهترین اجرا را تقدیم کند .

انواع روف گاردن

روف گاردن سیستم گسترده Extensive

در این نوع بام سبز، کشت گیاهان با ریشه‌های کم صورت می‌گیرد. بستر کاشت بسیار سطحی و ضخامت خاک حداکثر ۲۰ سانتی متر است. بام سبز گسترده نسبت به دیگر انواع بام سبز بسیار ارزان قیمت‌تر است و چمن و گیاهانی با پوشش سطحی و کم ارتفاع در آن کاشته می‌شود.

ﺑﺮای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﺴﺘﺮده از واژه Green Roof ﻳﺎ روف گاردن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻢ ارﺗﻔﺎع ﻳﺎ اﺟﺮا ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻛﻢ ﻧﻴﺰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻧﻮع روف گاردن ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻳﺎ دو ﻧﻮع ﮔﻴﺎه و ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﺷﺖ ﻛﻢ ﻋﻤﻖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮای زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎر وزن ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮر اﺧﺺ، ﻓﻘﻂ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﻧﮕﻬﺪاری و ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺎم دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻧﺪ.

اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺎم ﻣﺜﻞ ﭼﻤﻨﻬﺎی ﻧﺮوژی، ﺑﺮ روی ﺑﺎﻣﻬﺎی ﻣﺴﻄﺢ و ﺷﻴﺐ دار اﺣﺪاث ﻣﻲ ﺷﻮد. در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﮔﻴﺎﻫﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﻋﻤﻖ رﻳﺸﻪ ۴۰ ﺗﺎ ۱۰۰ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺣﺪود ﺑﺎر ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎم ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻴﻦ ۵۰ ﺗﺎ ۱۰۰ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ در ﺣﺎﻟﺖ اﺷﺒﺎء ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

در ﻣﻮرد ﺑﺎم ﻫﺎی ﺷﻴﺐ دار در اﻏﻠﺐ ﻣﻜﺎن ﻫﺎ ۱۰ ﺗﺎ % ۲۰ ﺷﻴﺐ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷـﻮد .در ﺷـﻴﺐ ﺣﺪاﻛﺜﺮ %۳۰ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از زﻫﻮار و اﺑﺰارﻫﺎی ﺿﺪ ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ وﺟﻮد دارد. ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﺳﻄﺤﻲ و ﻛﻢ ﻋﻤﻘﻲ دارد و ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺑﺎم و ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳـﺒﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻳﻚ روف گاردن ﮔﺴﺘﺮده ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ در دﺳﺘﺮس ﻋﻤﻮم نبوده و ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺎرﻛﺮدی ﺧﺎص ﻧﻴﺴﺖ.

روف گاردن سیستم متمرکز intensive

همانطور که از نام این باغ پیداست استفاده از خاک با حجم و ارتفاع زیاد در نظر گرفته می‌شود. در این نوع باغ که از موارد قبلی گران قیمت‌تر است و تنها ساختمان‌های بزرگ و معروف از پس هزینه آن بر می‌آیند، انواع درختان، گیاهان زینتی و گل‌ها کاشته می‌شوند. این نوع باغ بر روی پشت بام ساختمان‌های بزرگ گسترده و مسیر‌هایی برای قدم زدن و نیمکت‌هایی برای استراحت در آن جای داده می‌شود.

ﺑﺮای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ واژه Roof Garden ﻳﺎ  روف گاردن (ﺑﺎغ ﺑﺎم) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻘﻄﻊ ﻋﻤﻴﻖ ﻳﺎ ﺑﺎغ ﺑﺎم ﻧﻴﺰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد . ﺑﺎم ﻫﺎی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻋﻤﻖ ﻣﺘﻌﺎرﻓﻲ از ﺧﺎک ﺑﺮای رﺷـﺪ ﮔﻴﺎﻫـﺎن ﺣﺠـﻴﻢ و ﭼﻤـﻦ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

اﻳﻦ ﻧﻮع از روف گاردن ﺷﺎﻣﻞ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺎرک ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﺮﺧﻲ از روف گاردن ها دارای درﺧﺘﺎن ﺑﺰرگ و آب ﻧﻤﺎﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع، ﺑﻪ وﻳﮋه ﺑﺮای ﺑﺎم ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﻴﺰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ اﺳﺎﺳﻲ ﺳﺎزه دارد. اﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺎﻣﻬﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ آﺑﻴﺎری، ﻛﻮددﻫﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

روف گاردن سیستم ترکیبی synthetic

در طراحی سیستم روف گاردن ترکیبی از روش سیستم روف گاردن متمرکز و گسترده استفاده می شود. این نوع از روف گاردن دارای ظرفیت بیش تری می باشد. در طراحی روف گاردن ترکیبی امکان کاشت چمن و انواع گیاهان بوته ای وجود دارد.

این نوع بام سبز شامل کشت گیاهان با حجم ریشه بیشتر و دارای عمق بستر کاشت بالای ۳۰ سانتی متر تا ۱ متر است.  در این نوع بام سبز کلیه گیاهان بوته‌ای مانند توت فرنگی، هندوانه و گیاهان دارویی مانند پونه و اسطخودوس و همچنین چمن قابل کشت هستند.

نکته قابل توجه در ساخت روف گاردن ترکیبی توجه به میزان وزن ایجاد شده ناشی از کاشت گیاهان در هنگام ساخت سازه می باشد.

روف گاردن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﻳﺎ ﺟﻌﺒﻪ ﮔﻴﺎه Planter Box

در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ(فلاورباکس) ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻳﺎ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ روف گاردن را ﻣـﻲ ﭘﻮﺷـﺎﻧﺪ، ﻛﺸﺖ و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. در ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی ﻏﻴﺮ ﻣﺪوﻻر ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﺷﺖ ﻳﻚ ﻻﻳﻪ ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ ﺑـﺮ روی روف گاردن ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ. در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻧﺎﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ

مراحل اجرای روف گاردن

مرحله اول زیر سازی روف گاردن:

بعد از محاسبه و اطلاع یافتن از میزان بارگذاری مجاز بر سقف اجراء شده با توجه به محاسبات سازه ای ساختمان، زیرسازی و نحوه شبکه بندی آهنی کف بام را بصورت مربعی و با قوطی ۴ * ۴ مدل می شود. زیرسازی شامل کروم بندی و ایزولاسیون می باشد.

کروم بندی و اجرای شیب به سمت چاه خروج آب جهت هدایت آب باران و برف و نیز آب حاصل از آبیاری گیاهان و چمن موجود در بام انجام می شود. بعد از شیب بندی، ایزولاسیون بام اجراء می گردد. ایزولاسیون می تواند ایزوگام باشد و نیز می تواند ورق های عایق بندی مانند ژئوتکستایل، ژئو ممبران، ژئوکامپوزیت و … باشد. انتخاب جنس ایزولاسیون کف بام بر اساس نوع منطقه و شرایط آب و هوایی صورت می گیرد.

بعد از اجرای شیب بندی و ایزولاسیون نوبت به اجرای شبکه بندی آهنی است. اجرای شبکه آهنی با بار از پیش محاسبه شده اهمیت بسیار زیادی در زیرسازی روفگاردن دارد. زیرا در زیر این شبکه تاسیسات برقی و مکانیکی اجراء خواهد شد و نیز مسیر خروج آب از زیر این شبکه خواهد بود. شبکه بندی گسترده آهنی با استفاده از قوطی های ۴ * ۴ و در بعضی قسمت ها از قوطی ۸ * ۴ می باشد. قبل از جوشکاری و شروع شبکه بندی حتما از ضد زنگ جهت پوشش قوطی ها استفاده می شود. اجرای شبکه آهن بصورت مربعی و در ابعاد ۳۰ سانت یا ۴۰ سانتی (بسته به نوع طراحی) است. ارتفاع این شبکه از کف بام بین ۱۵ تا ۳۵ سانتی متر می باشد. این ارتفاع از کف به جهت عبور لوله های تاسیساتی برق و آب و گاز و نیز عبور آب باران و … است.

مرحله دوم اجرای تاسیسات روف گاردن:

بعد از اجرای شبکه آهن و ایجاد ارتفاع مورد نظر، نوبت به عبور تاسیسات است. لوله های آب از فلکه اصلی آب که به پشت بام رسیده را مدنظر قرار داده و بسته به نوع طراحی باکس های گل و گیاه در قسمت های مختلف روف، شلنگ های آبیاری را از زیر شبکه آهن عبور می دهیم و به نقاط مورد نظر می رسانیم. چنانچه از سیستم مه پاش در آلاچیق و یا قسمت های مختلف بام نیز بخواهیم استفاده کنیم باید شلنگ های مخصوص مه پاش و اتصال آن ها به سیستم آبیاری را نیز مدنظر قرار دهیم.

سپس لوله های برق و نیز عبور کابل ها را شروع می کنیم و مانند لوله کشی آب، به نقاط مورد نظر نورپردازیکه قبلا در طراحی مشخص شده، لوله های برق را نیز عبور می دهیم. باید مدنظر داشت نورپردازی هم برای دیوارها و هم کف و نیز برای قسمت هایی مانند باربکیو و محل پمپ سیستم آبیاری مورد نیاز است. لوله کشی گاز نیز در صورت نیاز برای گرم کردن محیط آلاچیق (در زمستان) انجام خواهد شد. البته بسته به نوع طراحی ممکن است از هیتر برقی استفاده شود.

مرحله سوم اجرای باکس گل روف گاردن:

در این مرحله طبق طراحی انجام گرفته، محل های موردنظر جهت ساخت باکس گل و گیاه را با قوطی آهنی ۴ * ۴ آهن کشی می کنیم. این آهن کشی به شبکه آهنی زیر اتصال داده می شود. قوطی ها را از قبل ضدزنگ می زنیم. داخل این باکس با ورق گالوانیزه ۳ میلی متر کاملا پوشش داده می شود. خم کاری ورق طبق ابعاد باید از قبل در کارخانه انجام شود و سپس به پای کار ارسال گردد. زیر این باکس حتما چندین سوراخ ایجاد می کنیم تا آب حاصل از آبیاری گل و گیاهان بتواند عبور کند. عمق مناسب برای کاشت گل و درخت و گیاه در این باکس ها نباید از۵۰ سانتی متر کمتر باشد.

داخل این باکس را باید با یک لایه ورق عایق مثل ژئوتکستایل پوشاند. سپس خاک مناسب را داخل باکس ریخته و گل و گیاه یا درخت موردنظر کاشته می شود.

باید در نظر داشت شلنگ مخصوص سیستم آبیاری در محل مورد نظر آماده باشد و به محض کاشت سیستم روشن شود تا روز اول کاشت کاملا گل ها غرق آب شوند. سپس با چوب زیرساز، کار زیر سازی باکس ها را انجام می دهیم تا برای نصب چوب ترمو آماده باشد. نصب چوب ترمو روی چوب زیر ساز انجام می گیرد و به وسیله منگنه برقی و پیچ روی آن محکم می شود.

مرحله چهارم نصب ورق پانچ و ترمووود در اجرای روف گاردن:

در این مرحله روی شبکه آهنی که قبلا اجرا شده است، با ورق پانچ ۳ میلی متر بطور کامل جوشکاری می شود. باید دقت داشت طبق طراحی، قسمت هایی که در کف، چوب ترمو و یا آلاچیق اجرا می شود را نباید با ورق پوشاند. علت استفاده از ورق پانچ، عبور آب باران از روی کار تمام شده به قسمت زیرین شبکه آهنی است. ورق ها نیز باید از قبل ضدزنگ خورده باشند. روی ورق پانچ با چمن مصنوعی پوشانده می شود. قسمت هایی که ورق پانچ ندارد، چوب زیرساز به کار برده می شود و سپس روی آن با چوب ترمو پوشانده می شود.

طبق نقشه های طراحی، آلاچیق، مبلمان و نورپردازی مد نظر جانمایی و اجرا می شود

مطلب قبلی تراس جذاب و لوکس
مطلب بعدی اصول طراحی فضای سبز
Print
1358 رتبه بندی این مطلب:
بدون رتبه
برای دادن نظر لطفا وارد شوید و یا ثبت نام کنید
DNN